Ege Bölgesi'ndeki turizmciler, Davutoğlu'nun açıkladığı planı olumlu karşılarken, yeterli bulmadı. Planda yer alan yılda 400 bin kişi getiren acentelere verilecek teşviğe değinen turizmciler, bu rakamları gerçekleştirebilecek acente sayısının oldukça az olduğunu, bu nedenle küçük ve orta ölçekli acenteler için planın genişletilmesi istendi.
Başbakan Ahmet Davutoğlu 2016 Turizm Eylem Planı'nı açıkladı. Ahmnet Davutoğlu, hızlıca hayata geçirileceğine ve turizm sektörüne doğrudan 255 milyon TL hibe desteği sağlayacağını belirttiği eylem planını aşağıdaki 9 madde halinde sıraladı:
1. Madde: "Birinci eylemde, tüm dünyadan Türkiye'ye turist getiren A Grubu Seyahat acentalarına uçuş başına destek verilmesini hükme bağladık. Bununla ilgili Bakanlar Kurulu kararını 12 Şubat 2016'da Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğüne koyduk. Buna göre, 1 Nisan-31 Mayıs 2016 tarihleri arasında, tüm ülkelerden turist getiren A Grubu seyahat acentalarına uçuş başı 6 bin dolar destek veriyoruz. Destek verilecek havalimanları Alanya Gazipaşa, Antalya Dalaman, Muğla, Bodrum tarifeli ve tarifesiz uçuşlara İzmir Adnan Menderes ve Kütahya Zafer Havalimanları tarifesiz uçuşlara 2015 yılında söz konusu destek sadece 8 ülke için uygulanmıştı. 2016 yılında havaalanı sayısını Zafer Havaalanı da ekleyerek 6'ya çıkardık. Desteğin kapsamını genişletiyoruz, bütün dünyadan gelecek turistlere bu desteği uyguluyoruz."
2. Madde: "Türkiye'ye turist getiren A Grubu seyahat acentalarına kredi garanti fonu teminatı ile kredi kullanma imkanı sağladık. Geçtiğimiz yıl bu destekten bu destekten yararlanacak firmalar için turist getirecek ülke sayısı 13 olarak belirlenmişken, 2016'da bu desteği 26'ya çıkardık. Böylece Azerbaycan, Belarus, Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan, Rusya Federasyonu, Türkmenistan, Almanya, Avusturya, Fransa, Hollanda, İngiltere, İrlanda, İsviçre, Polonya, Macaristan, Bulgaristan, Çek cumhuriyeti, Macaristan, Norveç ve Romanya'dan kredi başvuru tarihinden bir önceki yıl en az 400 bin turist getiren A Grubu seyahat acentalarına kredi garanti fonu kefalet desteğiyle 100 milyon TL'ye kadar kredi kullanma imkanı sağlanmıştır."
3. Madde: "İhtiyaç duyulduğunda Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu tarafından karşılık yönetmeliği uygulanmasına ilişkin kurum kararı alınması olacaktır. Turizm sektöründe muhtemel bir daralma ya da kredilerin geri dönüşünde yaşanabilecek sorunlar söz konusu olduğunda sektör firmalarının banka borçlarının yeniden yapılandırmaya gidilecektir. Tıpkı, terör ve doğal afetler nedeniyle ödeme güçlüğü yaşayan işletmelere uygulanan yeniden yapılandırma, ihtiyaç olduğu takdirde turizm işletmelerine de uygulanacaktır. Bu kapsamda Kültür ve Turizm Bakanlığı'ndan belgeli yatırım, işletme ve seyahat acentalarının kullandığı kredilerin geri ödemelerinin ötelenmesi ya da yeniden yapılandırılmasına kolaylık sağlanacaktır."
4 Madde: "Kültür ve Turizm Bakanlığı'ndan belgeli deniz turizmi tesislerini Ekonomi Bakanlığı'nın teşviklerinden faydalandırıyoruz. Özellikle yüksek gelir grubuna mensup turistlere hizmet veren deniz turizmi tesisleri yani krüvaziyer limanlar yat limanları, rıhtım yerleri bu çerçevede bunlarla ilgili yasal düzenlemeyi daha işler hale getiriyoruz. Böylece belgeli deniz turizmi tesisleri, yeni yatırım ve tesis yenileme işlemlerinde bulundukları bölge teşviklerinden tıpkı konaklama tesisleri gibi yararlanacaklar."
5. Madde: "Bakanlıktan belgeli konaklama ve deniz turizmi tesislerini ihraca açık kapsamına alıyoruz. Buna göre, konaklama ile deniz turizmi tesislerinden bir önceki yıl 750 bin dolar döviz getirenler bundan sonra ihraca açık sayılacak. Daha önce var olan 1 milyon dolar şartını 750 bin dolara indiriyoruz. Böylece, bu destek kapsamına giren şirketler Eximbank kredilerinden yararlanma, kredi işlemlerinde kolaylık gibi avantajlardan doğrudan istifade edecekler."
6. Madde: "Çevreye duyarlı konaklama tesisi belgeli işletmeler, halen verilmekte olan enerji desteğine ek olarak, su, atık su ve katı atık bedellerinin bulundukları bölge itibarıyla en düşük tarife uygulanacak. Aradaki fark Hazinemiz tarafından karşılanacak."
7. Madde: "Bakanlık belgeli konaklama tesislerinin ecrimisil bedellerinin 2016 yılı ödemelerinin ertelenmesi ve takip eden 3 yılda 3 eşit taksit ödenmesi hususunda gerekli düzenlemeler yapılacaktır. Bu konuda, Bakanlık belgeli tesislerden deniz kıyısında bulunanların tesiste kalan turistlerin denize girme ve güneşlenme amaçlı kullandıkları Hazine mülkiyetindeki alanların, kumsal alanın yüz ölçümü üzerinden özellikleri ecrimisil bedellerle de uygulanacaktır."
8 Madde: "Kültür ve Turizm Bakanlığı'ndan tahsisli konaklama tesislerinden alınan kira bedellerinin 2016 yılı ödemelerinin ertelenmesi ve 3 eşit taksitte ödenmesidir. Bu bedeller ertelenecek ve 3 eşit takside yayılacak."
9 Madde: "Bakanlık tahsisli konaklama tesislerinin toplam ciroları üzerinden alınan pay bedellerinin 2016 yılı ödemelerinin de aynı şekilde ertelenmesi ve 3 eşit taksitte tahsil edilmesidir."
TURİMZCİLER YETERSİZ BULDU
Ege'nin önde gelen Bodrum ve Marmaris ilçelerinde faaliyet gösteren turizmciler, Başbakan Ahmet Davutoğlu'nun açıkladığı 2016 Turizm Eylem Planı'nı değerlendirdi. Türkiye Seyahat Acenteleri Birliği (TÜRSAB) Bodrum Yürütme kurulu Başkanı Sevinç Gökbel, şöyle dedi:
"Yaşadığımız krizden sadece turizm değil, turizme bağlı diğer sektörlerde geniş çaplı şekilde etkilendi. Ülkemizde her sektör bu krizden etkilendi. Davutoğlu'nun acil eylem planındaki maddeler gerçekten çok olumlu ve krizi hafifletecek şekilde ancak yeterli değil. Ama en azından her şeyi devletin üzerine yıkmamamız gerekiyor. Yerel yönetimler, STK'lar bu süreçte devlete hükümete destek olmalı, herkes taşın altına elini koymalı. Bugüne kadar çok krizler gördük. Krizlere alışık ve tecrübeliyiz bu nedenle birlik olursak bu krizi de aşarız. Moralimizin yüksek olması ve mücadele kararlılığımızı bırakmamız gerekir. Çünkü hepimiz bu sürecin bir parçasıyız. Sorun da bizde, çözüm de bizde. Geçmişten gelen alışkanlıklarımızı yani sorunu birinin devletin üzerine yıkıp kenara çekilme alışkanlıklarımızı bırakmalı, sorunlara sahip çıkmalıyız. Bu nedenle bu eylem planına sonuna kadar destek veriyor, olumlu buluyoruz. Turizmin siyaset üstü bir sektör olduğunu kabul etmeli ve sıkıntıları siyasilere rücu etme hastalığından mutlaka kurtulmalıyız ki bu krizi de aşabilelim."
PLANIN BAŞARILI OLMASI İÇİN TAVSİYELER
Bodrum Otelciler ve Turistik İşletmeciler Derneği (BODER) Başkanı Halil Özyurt ise, acil eylem planının hazırlanmasının iyi niyet göstergesi olduğunu ancak, yeterli olmadığını söyledi. Özyurt, şöyle dedi:
"Devletin bu konuda daha detaylı daha açık çalışması ve küçük ve orta ölçekli tesislerinde elinden tutması gerekir. Başbakanımızın açıkladığı gibi 750 bin doların üzerinde geliri olan tesislerin ihracatçı sayılması özellikle Ege ve Akdeniz bölgesindeki küçük ve orta ölçekli işletmeleri zor durumda bırakır. Çünkü bunlar ÖTV ve KDV ödemeyecekleri için haksız rekabet ortamı doğacak. Bu nedenle bu rakam 100 bin dolara çekilmeli. Örneğin bu plan içinde Ege ve Akdeniz'deki turistik tesislerin belini büken ecrimisil fiyatları, bu yıl başbakan tarafından ötelenirken; biz ötelenmenin değil bu fiyatların normale çekilmesini istiyoruz. Aksi takdirde sahilde ecrimisil ödeyen küçük ve orta ölçekli işletmeler bu fiyatlarla turizm yapamaz hale gelir. Yeşil yıldızlı otellerden en düşük oranda alınan elektrik ve su bedeli uygulamasının bu yıla mahsus olarak diğer turistik tesislere de uygulanması gerekir. Ayrıca yine bu yıl için kredi alan turizmcilerin faizlerinin alınmaması ve en azından bu yıl için borçların ertelenmesi kararları alınabilir. Çok hızlı biçimde yurt dışında yeterli tanıtım yapılarak turistik tesislerin bulunduğu bölgelerde can güvenliği konusunda bir sıkıntı olmadığı anlatılmalı, krizi arttıracak söylemlerden kaçınılmalı. Çünkü can güvenliğinin olmadığı bir ülkede turiste bedava yatak verseniz o turisti ülkenize getiremezsiniz. Yani bu paketin içi doldurulursa en küçük turizmciden, pansiyondan beş yıldızlı otele kadar herkese aynı olanak sağlanırsa paket başarılı olur."
TANITIM ATAĞI VURGUSU
Bodrum Skal Grubu Başkanı Ömer Karacalar da yaptığı değerlendirmede Başbakan Ahmet Davutoğlu'nun turizmde acil eylem planı açıklamasını çok doğru ve tam zamanında bulduklarını söyledi. Karacalar, "Geriye yapılması gereken en önemli olay ise turizm beklentisi içerisinde olduğumuz ülkelerde hızlı ve etkili bir tanıtım yapılarak bu bölgelerde can güvenliğinin olduğunu, güvenlik sorunu bulunmadığını anlatmamız gerekir" dedi.
KÜÇÜK ACENTELER İÇİN DE TEDBİR ÇAĞRISI
TÜRSAB Marmaris Bölgesel Yürütme Kurulu Başkanı İsmail Özbozdağ da paketin genel anlamda olumu olduğunu ancak küçük acenteleri desteklemeyeceğini söyledi. Uçaklarla ilgili olan teşviklerin gayet olumlu olduğunu söyleyen Özbozdağ, şöyle konuştu:
"Uçaklarla ilgili alınan kararlar gayet olumlu ve teşvik edici. Ancak diğer kararlara baktığımız zaman örneğin yılda 400 bin kişi getiren acenteler verilecek teşviklerden bahsediliyor. Benim bölgemde yaklaşık 300 acentem var. Ama bu rakamları gerçekleştirebilecek acente sayısı bir elin parmaklarını geçmez. Dolayısıyla küçük çapta çalışan incoming acenteler bu süreçte iflasın eşiğindeler. Açıklanan program onları kurtarabilecek nitelikte değil. Ayrıca sadece incoming acentelerde yok. Tekne turu, cip safari gibi operasyon anlamında hizmet veren seyahat acenteleri var. Bunlara yardım anlamında bir destek yok. Dolayısıyla biz bugünkü şartlarda önümüze sunulan paketle acentelerin pek çoğu açıkta kaldı diyebiliriz. Tanıtım önemli ancak bu küçük acenteler kuvvetli rüzgara karşı duracak tedbirler bekliyor. Yine deniz turizmi yapan ve yıllık 750 bin doların üzerinde gelir sağlayan kaç acente var? Benim bölgemde ya bir, ya da iki tane vardır. Üçüncüsünü bulamazsınız."
"KAYIP RUSLAR'LA SINIRLI DEĞİL"
Özellikle kolay destek kredisinin ufak acenteleri de kapsaması gerektiğini bildiren Özbozdağ, önümüzdeki sezonla ilgili pek bir değerlendirme yapmaya gerek bulunmadığını söyledi. Özbozdağ, şöyle devam etti:
"Türkiye'nin hem komşularında, hem de içinde bir barış iklimi yok. Barışın olmadığı yerde siz ailenizle rezervasyon yapar mısınız? Bir an önce normal hayata dönülmesi gerekir. Kaybımız gittikçe fazlalaşıyor. Sorun sadece Rus pazarı değil. Bizim bölgede bakıldığında 200 bin Rus ağırlıyoruz. Biz bunu belki de telafi de edebilirdik. Ancak sorun sadece Ruslarda değil. Aldığım bilgilere göre İngiliz pazarında da kaybımız yüzde 30'ların üzerinde. Bu da en az 300 bin İngiliz'in gelmemesi demektir. Arap ülkelerinden gelecek yolcu sayısı bu kayıpları karşılamaz. Bizim bir an önce bölgesel olarak hem tanıtım faaliyetlerine hız vermemiz hem de bölgede güven ortamının olduğunu deklare etmemiz gerekiyor. Hep bir ağızdan içerde ve dışarda barış olduğunu söylemeliyiz."
DHA
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.