Çin’e yakınlığı nedeniyle ülkenin ortasında Astana kurularak ülkenin yeni başkenti olmuş. Ancak 2019 yılında Kazakistan'ın başkenti Astana'nın ismi "Nursultan" oldu.

Eski adıyla Alma-ata olarak bilinen bu renkli kentin tarihi İpek Yolu’na uzanıyor. Ülkenin finans merkezi Almatı, yeşilliği ve canlılığıyla da yalnızca yerel halk için değil yabancılar için de ilham kaynağı olmaya devam ediyor.

Elmanın anavatanı olarak bilinen Almatı'da dolaşırken her yerde özellikle parklarda elma ağaçları ile karşılaşıyoruz.

Kazak ruhu bozkırın ortasında bir çadır gibi dururken, Almatı göğe yükselten binalarla donatılmış.

Bazı ülkeleri tanımak için okumak ve araştırmak yetmez. Gidip görmeden havasını solumadan tam olarak hissedemeyeceğimiz ülkeler vardır. Bu ülkelerden birisi de Orta Asya'da bağımsız ve genç bir nüfusa sahip, zengin doğal kaynakları olan Kazakistan'dır. Kazakistan yüz ölçümü Türkiye’nin yaklaşık 4 katı ve nüfusu 16 milyon civarında. Bu nüfusun 2 milyonu Almatı’da yaşıyor. Ticaretin kalbi konumundaki şehirde, birçok gökdelen, rezidans, iş merkezleri dikkat çekiyor ve bölgeye yoğun bir göç sağlıyor. Amerika Birleşik Devletlerinden sonra 2. sırada bulunan Türk yatırımcıları sayesinde ülkede çalışmak için bulunan ve yerleşen bir çok vatandaşımız da var. Resmi dil Kazakça ve Rusça, alfabe de Kiril.Çoğu yerde İngilizce ile Türkçe’de anlaşabilmeniz mümkün. Zaten şehri dolaşırken bir çok yerde  Türkçe isimli dükkanları görebilirsiniz.  Almatı büyük ve düz caddelere sahip bir yer. Rus mimarisi ile fazlaca özleşmiş kentte eğer bir adres soracaksanız Kırgızistan'da olduğu gibi kesişen cadde ile adını söylemek gerekiyor.

Almatı’da şehir planlamasında Sovyet Rusya’nın etkileri göze çarpıyor. Doğu ve güneye cetvelle çizilmiş gibi olan sokak ve caddeler oldukça uzun ve geniş.

 

ZENKOV (VOZNESENSKY SOBOR ) KATEDRALİ  

 

Dünya da eşi benzeri olmayan Zenkov katedrali görülmeye değer yerlerden biri.Barok Ukrayna stiliyle yapılmış olan bu Ortodoks Kilisesi,1900 lü yılların başında olan depremde hiç hasar görmemesi Kazak ve Ruslar tarafından kutsal olarak benimsenmiş. 
Panfilov Park içinde yer alan bu bina muhtemelen dünyadaki tek ahşap katedral,Onu özel yapan sadece ahşap oluşu değil: Yapımı sırasında hiç çivi kullanılmamış olması.1904-1907 yılları arasında yapılmış bu katedral 1911 büyük depreminden zarar görmeden çıkmış. Tanrı’nın onu koruduğuna inanılıyor.

Voznesensky Sobor Katedrali;yerel ağaçlardan, Tian Shan ladinlerinden yapılmış.Bu binanın onarılması sırasında üst tabakadaki eskiyen parçaları kaldırdıkça alt tabakaların sanki tamamen yeniymiş gibi görünmesi mimarları şaşırtmış.

Şehrin en güzel noktalarından birinde inşa edilmiş Katedral restorasyon gördüğü için kapalıydı.

 

ALMATI MERKEZ CAMİİ

 

Kazak nüfusunun yüzde 70’ini Müslümanlar oluşturuyor. Kazakistan’ın en büyük camisi unvanına sahip,1999 yılında inşa edilen Merkez Cami;Türk esintileri taşıyor .Almatı'nın muhteşem binalarından birisi olan bu Camide cemaatin arabalarını park etmesi için her katında 88 araba yeri olan 3 katlı otopark da bulunyor.

 

PANFİLOV PARK 

 

Almatı’da bir hayli fazla yeşil alan, park ve meydan bulunuyor.Zenkov Katedralinin bulunduğu Panfilov Park, şehrin merkezinde içinde popüler bir yeşil alan olan  dinlenmek ve manzara seyretmek için oldukça güzel bir yer. Adını Moskova dışında Nazilerle savaşırken ölen ve Panfilov kahramanları olarak anılan Almatı piyade birliğine bağlı 28 askerden almış. Park içerisinde çeşitli heykeller de görebilirsiniz.

 II. Dünya Savaşı için yapılan anıtların oluşturduğu bu parkta sürekli bir meşale yanıyor.


ARASAN WELNESS-SPA


Arasan Welness-SPA; Panfilov Parkı’nın karşısındaki kubbeli büyük hamam.

SPA-Welness ;Latince  “Selus Per Aqua” “Sudan Gelen Sağlık” anlamına gelmekte olup Romalılardan bugüne kadar uygulanan su terapilerine verilen isimdir. Her türlü su ve çamur uygulaması SPA kapsamına girmektedir.

Arasan Hamamında Rus -Fin ve Türk Hamamı gibi çeşitli tipte hamam deneyimi yaşayabilir ve her türlü masaj da yaptırabilirsiniz.

 

AZİZ NİKOLA KİLİSESİ 

 

Aziz Nikola Kilisesi, geleneksel ikonlarıyla tanınmış Rus Ortodoks Kilisesidir.Kubbesi altın süslemeli bu yapı 1909 yılında inşa edilmiş ancak kapatılmış ve birkaç yıl önce Bolşevik sonra Sovyet rejiminin Süvari alayı ahırı olarak kullanılmış.

1980 yılında tekrar ibadete açılmıştır.


ABAY OPERA VE BALE TİYATROSU 

ALTIN ELBİSELİ ADAM

 

1940’ların başında inşa edilen Abay Opera ve Bale Tiyatrosu, bünyesinde Kazak mimari gelenekleri mirasını barındıran ilk yapı.

Binanın içinde Almatı bölgesinde mezarı bulunan eski bir savaşçı Altın Elbiseli Adamın öyküsü anlatılıyor.

Altın kıyafetlerle gömülen bu askere Altın Elbiseli Adam adı verilmiş. Tarihçiler ülkenin sembolü haline gelen bu elbisenin bir prense ait olduğunu fakat kimliğinin bilinmediğini savunuyor.

Altın Elbiseli Adam, 25 asırlık geçmişten Türk tarihine ışık tutan en eski yazılı belge olarak kabul ediliyor. 

Abay Opera ve Bale Tiyatrosu salonu Altın Elbiseli Adam‘ın mezarında bulunan eşyalarla süslenmiş.Burada aynı zamanda (Tanrı Dağları‘nın bir parçası olan) Trans-İli Ala dağlarında yaşayan altın kar leoparlarının sembollerini de görebilirsiniz.Kıyafette kullanılan ipliğin altın olduğu ve altının eğrilerek iplik haline getirildiği anlaşılmaktadır. Belinde 16 büyük altın levha ile süslü kemeri, kını ve kabzası altın süslemeli bir kaması vardır. Elbisenin üzerindeki sayıları 4000’i bulan bütün diğer altın levhalar; at, kaplan, geyik, pars, kurt, dağ keçisi, aslan ve yırtıcı kuş figürleri ile işlenmiş olup, Kuzey ve Orta Asya maden sanatının gelişmiş bir üslubunu göstermektedir.

Almatı Merkez Müzesinde MÖ 5'inci yüzyılda ölen Türkiye'de tarih kitaplarında Altın Elbiseli Adam olarak ismi geçen Prensin altın elbisesinin  bir kopyası bulunuyor.

 

KIMIZ

 

Kımız, kısrak sütünün fermante edilmesiyle elde edilen geleneksel içecek Kımız,Orta Asya bozkırlarında yaşayan Kırgız, Başkurt, Kazak, Yakut ve Özbek gibi Türk halkları ve Moğollar arasında bugün de önemli bir içecek.

Kırgızistan yazımıda belirttiğim gibi Kazakistan'da da kımızın sosyal hayatta önemli bir yeri var.

Kımız'sız misafir ağırlanmıyor ve kımız'sız düğün, kutlama yapılmıyor.

 

 

MEDEO CHİMBULAK KAYAK MERKEZİ 

 

Medeo vadisinde bulunan Chimbulak kayak merkezi, havalar ısındığında dev bir açık hava jimnastiğine dönüşüyor. 

En yüksek tepe, deniz seviyesinden 1691 metre yükseklikte bulunan “Medeo”, dağlık alanlar şehir merkezine yakın olduğundan kent sakinleri iş çıkışı buralara gelip günlük spor yapıyorlar,

Medeo; kayak ve trekking için harika bir yer.Teleferik ile de çıkılabiliyor.

Karayolu ile Chimbulak Kayak Merkezine araçla 40-50 dakikada çıkılabiliyor.2011 kış olimpiyatlarına da ev sahipliği yapan bu yer ılıman havası ve muhteşem manzarası ile şehrin en popüler kayak merkezi.

 

MÜZİSYENLERİN İSMİ SOKAKLARA VERİLMİŞ MÜZİKAL SOKAK HARİTASI

 

Bir çok sokak isminin eski tanınmış Kazak müzisyenlerinden almış. “müzikal sokak haritası” Bu harita şu şekilde çalışıyor: öncelikle google maps’e gidiyorsunuz ve yürürken bulunduğunuz caddenin üzerine tıklayabiliyorsunuz. 

Mesela şu an bulunduğumuz sokağa tüm zamanların en ünlü Kazak opera sanatçılarından Kazakistan‘ın bülbülü namıyla maruf Kulash Baiseiytova’nın ismi verilmiş. 

 

ALMATI YEŞİL (ZELENİ) PAZARI

 

1970’lerde inşa edilen Almatı Yeşil (Zeleni) Pazarı ,Sovyet yapılarına mükemmel bir örnek.

Piramit şeklinde inşa edilen 9 kubbe, öncelikle doğal ışığı buraya taşıyor. Rahatsız etmeyen hafif bir ışık mevcut. Diğer bir özellik ise bu pencereler içerideki sıcak havayı pazarın dışına çıkartabiliyor.”
Panfilov Park’a 5 dakika yürüme mesafesinde yer alan bu Pazar eskiden sebze meyve alım satımı yapılan bir yer olduğu için yeşil Pazar olarak adlandırılmış. Şimdi ise Orta Asya’ya has birçok ürün bulabileceğiniz, yerel ürünler satın alabilirsiniz.

 

KOK TOBE

 

Kok Tobe,kentin güneydoğu eteklerinde yer alan dağlık bir bölge. Kok Tobe’den şehri gece veya gündüz seyredebilirsiniz. Teleferik ile ulaşabileceğiniz bu yerleşimde eğlence parkı, restoranlar gibi birçok şey de bulabilirsiniz.

 

KAZAK MUTFAĞI VE AYRAN PAZARLAYAN MASTER TÜRK LOKANTASI 

 

Kazakistan‘ın en meşhur yemeklerinden Beşparmak‘,At eti, yufka ekmek ve soğan sosundan yapılan bu yemek göçebelerin favori yemeklerinden. Adına beş parmak deniyor çünkü ellerinizle yemeniz gerekiyor.

Ayrıca Lagman;Uygur et yemeği.Kazak deyişi Dünyada Kaskır(Kurt) dan sonra en çok et yiyen Kazakdır.Samsa; puf böreği 

Kurdak;kemikli Etin kavurması Bağursak;İzmir'in pişisi ,Özbek pilavı, deneyebileceğiniz diğer lezzetler. Orta Asya’nın bence özel içeceği kımız diğer adıyla at sütü de çok tüketiliyor. Kazakistan’da oldukça meşhur olan deve sütü ve ayran. 

Kaldığımız otelin yakınlarındaki 

Bayburt'lu Al Farabi Üniversitesi Uluslarası İlişkiler Fakültesi mezunu Mahmut Çakır'ın işlettiği Mastır Lokantasında aynı zamanda kendi üretip pazarladığı "Aysüt" ayranı da mevcut.

 

GOGOL ALIŞVERİŞ CADDESİ

 

Ukrayna asıllı Rus roman ve oyun yazarı Gogol’un ismi Almatı’nın başta gelen alışveriş caddesine verilmiş. 

Gogol, Panfilov parkının yanında şehrin kuzeyinde yer alıyor. Burada Dünyanın birçok markasının mağazalarını bulabilirsiniz. Ayrıca caddede Rus ve Kazak markalı ürünler satan daha küçük mağazalarla da karşılaşacaksınız.

Sırası gelmişken belirteyim Gogol’un ünlü eseri Palto kadim dostum Av.Cemal Karabaş tarafından çizgi roman şeklinde Cumhuriyet Gazetesi Çizgili Yayınlar’da yayınlandı.

 

ALMATI HAVALİMANINDA ATATÜRK SEVDALISI BİR KAZAK

 

Transit salonunda akşamki uçağımızı beklerken “K.Atatürk”imzasını muhtevi sırt çantalı bir genç adamla karşılaştım.

Atatürk sevdalısı bu Kazak vatandaşı Kemiranbey Faiziyev; İzmir’de mühendislik eğitimi aldıktan sonra Giresun’da Turizm Aşçılık da okumuş.Halen Almatı Hava Limanı büfesinde çalışıyor.

 

KAZAKİSTAN VE ALMATI'NIN ANIMSATTIKLARI