Türk Hava Yolları (THY) Sağlık Müdürü Dr. Mehmet Deniz Aybey, Smiling Doctors uygulaması kapsamında 6 bine yakın gönüllü hekim bulunduğunu belirterek, "Acil tıp uzmanı 476 kişi. Smiling Doctors üyesi olan doktorlarımızı kabin ekiplerimiz yolcu listelerinde görebiliyor.
Doktor anonslarını yapmadan önce o listelerden kontrol ediliyor. Eğer gönüllü doktor yolcumuz varsa öncelikle onlardan yardım talebinde bulunuyor" dedi.
Aybey, Sağlık Bilimleri Üniversitesi (SBÜ) ve Hayatta Kal Derneği iş birliğiyle SBÜ Bağcılar Eğitim ve Araştırma Hastanesi Konferans Salonunda "Uçakta Kalp Krizi" temasıyla düzenlenen "3. Ani Kalp Durmasında Ölümlerin Önlenmesi Sempozyumu"nda konuştu.
Mehmet Deniz Aybey, 27 binden fazla çalışanı, 11 binden fazla kabin memuru ve 5 binden fazla pilotuyla THY'nin Türkiye'nin bayrak taşıyıcı şirketi olduğunu belirtti.
Uçak içerisinde bulundurulma zorunluluğu bulunan medikal çantalarla ilgili bilgi veren Aybey, bu çantaları 2009 yılında revize ederek, ulusal ve uluslararası kurallar çerçevesinde yenilediklerini aktardı.
Aybey, THY'nin 2018 yılındaki sağlık istatistiklerine değinerek, "Bir yıl içerisinde yaklaşık 75 milyon yolcu taşıdık. 18 bin 961 sağlık olayı kayıt altına alındı.
Ancak bu sayı baş ağrısından küçük yanığa kadar ilk yardım çantalarının açıldığı durumlar. Sağlık nedeniyle 82 divert var. Kardiyak arrest, senkop ve GİS kanaması nedeniyle 8 yolcumuz maalesef vefat etti." ifadelerini kullandı.
- "Smiling Doctors" uygulamasında 6 bin gönüllü hekim çalışıyor
Uçakta yolcu olarak bulunan hekimlerin, uçak içi 18 bin 921 tıbbi olayın 9 bin 921'ine müdahalede bulunduğunu aktaran Aybey, bu doktorların 420'sinin ise THY'nin "Smiling Doctors" uygulamasına üye olduğunu söyledi.
Aybey, uçakta yapılan tıbbi müdahalelerin hukuki boyutuna ilişkin, "Tüm hava yolu şirketlerinin sigortası vardır. Yapılan tüm tıbbi müdahaleler o sigorta kapsamındadır. Müdahalede bulunan hekimlerin hiçbiri hukuki süreçle karşılaşmamıştır. Karşılaştığı anda da Türk Hava Yolları'nın ya da başka bir hava yolu şirketinin sigortası devreye girer ve herhangi bir cezai müeyyide olmaz. Maddi tarafı sigortadan karşılanır." bilgisini verdi.
Şirketin "Smiling Doctors" uygulamasının ayrıntılarına değinen Aybey, şunları kaydetti:
"2013 yılında başlayan uygulamada 6 bine yakın gönüllü hekimimiz var. Acil tıp uzmanı 476 kişi. Smiling Doctors üyesi olan doktorlarımızı kabin ekiplerimiz yolcu listelerinde görebiliyor. Doktor anonslarını yapmadan önce o listelerden kontrol ediliyor. Eğer gönüllü doktor yolcumuz varsa öncelikle onlardan yardım talebinde bulunuyor. Sayımız bu, artırmak için gerekenleri yapmaya çalışıyoruz."
Aybey, telesağlık alanındaki çalışmaları da bu yıl içerisinde tamamlayarak uçaklarda kullanmaya başlamayı planladıklarını dile getirerek, "Uçakta acil bir hasta olduğunda tıbbi cihaz vasıtasıyla yerdeki sağlık merkeziyle sesli ve görüntülü görüşme imkanı oluyor.
Ayrıca, hastanın bütün vital bulguları yerdeki sağlık merkezine anlık olarak gönderiliyor. Uçak içerisinde yerdeki doktorla görüştüğünde daha rahat müdahalede bulunup bilgilerini hatırlamasına da vesile olacak bir sistem." ifadelerini kullandı.
- "Ani kalp durmalarına yüzde 5, ilk yardımda bulunuyoruz"
Hayatta Kal Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Doç. Dr. Mutlu Vural, Türkiye'de ilk yardımcı sayılarının artırılması gerektiğini ifade etti.
İstanbul'da yüzbin ilk yardımcı olduğunu aktaran Vural, bu nedenle sosyal yaşam alanlarında sağlık çalışanlarından destek beklendiğini söyledi.
Vural, ani kalp durması vakasının ilk 3 dakikasında beyinde hasarın başladığını, 10 dakikada ağır beyin hasarının meydana geldiğini ve 12 dakikada ise kişinin hayatını kaybettiğini belirterek, "Biz maalesef hastane dışında ani bir kalp durması olduğunda yüzde 5 oranında ilk yardımda bulunuyoruz.
Geri kalan yüzde 95'inde ambulansı bekliyoruz. Ambulans ortalama 10 dakikada geliyor. Beyin ölümü de gerçekleşmiş oluyor." şeklinde konuştu.
- "Doktorlar uçaktaki acil vakadaki yasal konulara aşina değil"
Acil Tıp Uzmanı Doç. Dr. Kenan Ahmet Türkdoğan ise 1 yılda 4 milyar kişinin uçtuğunu ve günde 280 ila bin 420 arasında acil sağlık sorunu meydana geldiğini belirtti.
Sağlık sorunlarının yüzde 0,2'sini ise ani kalp durması (kardiyak arrest) durumunun oluşturduğunu aktaran Türkdoğan, bu durumun ölümlerin yüzde 88'inden sorumlu olduğunu kaydetti.
Bu sayının her yıl arttığını kaydeden Türkdoğan, "Yaşlı ve kronik hastalıkları olan bireylerin sayıları da artmakta. Kabin ekipleri sağlık problemlerinin dörtte üçünü çözüyor. Doktorlar, uçaktaki acil vakadaki sorumluluk ve bununla ilgili yasal konulara da aşina değil. Bu nedenle çekinceler meydana gelebiliyor." diye konuştu.
Adli Tıp Uzmanı Prof. Dr. Nevzat Alkan da uçakta yaşanan sağlık sorunlarına ilişkin basına yansıyan başlıklara ve hekimlerin yorumlarına değindi.
Hastane dışında gelişen ani kalp durmasına müdahale eden ilk yardımcının yasal sorumluluğuna dair bilgi veren Alkan, bu zamana dek müdahalede bulunan kişilere karşı dava açılmadığını dile getirdi.
Bağcılar Eğitim ve Araştırma Hastanesi Başhekimi Prof. Dr. Ahmet Yaser Müslümanoğlu'nun moderatörlüğünde gerçekleştirilen sempozyumda, dernek ve Sağlık Bakanlığının birlikte tasarladığı kamu spotu gösterildi. Ayrıca, "Hayatta Kal" şarkısı eşliğinde kalp masajı uygulaması yapıldı.
