AHMET BAYRAM - İzmir'de bir firma tarafından geliştirilen projede, organ nakillerinde nanoteknolojik, mikro akışkan çipler kullanılarak doku uyumu süreleri ve hastaların karşılaşacağı riskler azaltılacak.
Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı (KOSGEB) tarafından da desteklenen projede yer alan bilim adamlarından Harvard Üniversitesi, Tıp Fakültesi - MIT Sağlık Bilimleri ve Teknoloji Enstitüsü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Utkan Demirci, AA muhabirine yaptığı açıklamada, daha önce nakil bekleyen hastadan alınan kan örneklerinin sonucunun alınmasının 4 haftayı bulduğunu hatırlatarak, "Şimdi üretilen bu nanoteknolojik çipler sayesinde bu işlem 2-2,5 saat sürecek" dedi.
Prof. Dr. Demirci, ince bağırsak naklinde ve kök hücre uygulamalarında şu an kullanılan tekniğin mevcut haliyle bazı zorluklar yaşadıklarını ifade ederek, bu zorlukları şöyle sıraladı:
"Daha önce ince bağırsak nakil işlemlerinde, hastanın kemik iliğinden hücrelerin alınması, bu hücrelerin ilgili laboratuvara gönderilmesi ve laboratuvar ortamında 4 hafta gibi uzun bir süre bekletilmesi, daha sonra laboratuvar ortamında çoğaltılmış kök hücrelerin hastaya nakledilmesi gibi bir süreç izliyorduk.
Şimdi ise geliştirmeye çalıştığımız teknolojiyle, artık nanoteknolojik çipler kullanarak hastanın kendi kanından aldığımız kan hücrelerini bu çiplerde işlemden geçirerek, aşağı yukarı 2-2,5 saat içinde ince bağırsağa dönüşme yeteneği en yüksek olan genetik yapıdaki kök hücreleri bu popülasyon içerisinde ayıklayarak hastalara verme gibi bir imkanımız olacak."
Nanoteknolojik çiplerin, organ nakillerinde birçok şeyi kolaylaştıracağını dile getiren Demirci, "Örneğin daha önce nakil bekleyen hastadan alınan kan örneklerinin sonucunun alınması 4 haftayı buluyordu. Şimdi üretilen bu nanoteknolojik çipler sayesinde bu işlem 2- 2,5 saat sürecek" ifadelerini kullandı.
Op. Dr. Selçuk Kılınç ise ince bağırsak nakillerinde kök hücre ayrıştırma denemelerinin yapıldığını belirterek, "Daha önce hastadan alınan temel kök hücreleri çoğaltırken, ince bağırsağa dönüşme yeteneği fazla olan 'Lgr5-pozitif' genetik yapıdaki kök hücreleri ayıklayabilme gibi bir durumumuz yoktu. Şimdi bu özellikteki hücreleri bu çiplerle ayrıştırmak mümkün olacak" diye konuştu.
Kılınç, çiplerin, organ nakli bekleyen hastalar için faydalarına ilişkin şunları söyledi:
"Kök hücrelerin, ilaçlarla sağlanamayan ölçüde bağışıklığı baskılayıcı etkileri var, bu çipler ile bunlardan faydalanıyoruz. Daha önceden ince bağırsak nakli yapılan bir hastada doku reddi meydana geldiğinde maalesef hastayı kaybediyorduk. İnce bağırsak nakli yapılan hastadan kendi kök hücrelerini kullandığınız zaman hastaların yaşam oranları gittikçe artıyor, en azından başarılı sonuçlar almaya başlıyoruz. Bir hastaya, kadavradan alınmış bir organı verirken kendi kök hücreleri ile verildiği zaman hasta organı yavaş yavaş onu kendi organı haline dönüştürmeye başladı. Bunun bilimsel bulgularını görmeye başladık."
Çalışmaların 1 yıl içerisinde tamamlanmasını beklediklerini dile getiren Kılınç, bir yıl sonra çipler sayesinde, organ nakillerinde sürelerinin kısalacağını ve nakillerde hastaların karşılaşacağı risklerin azalacağını kaydetti. Kılınç, bu çipler ile nakil bekleyen hastalara daha kısa sürelerde ve çok daha doğru bir şekilde müdahale etmenin mümkün olacağını belirtti.
Muhabir: Ahmet Bayram
Yayınlayan: Nevbahar Kabaklı
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.