Oyuncu Avukat Pekcan Türkeş; bugünlerde 85. Sanat yılını kutlayan 91 yaşındaki Duayen Seslendirme Sanatçısı Jeyan Mahfi Tözüm’ün Fikri ve Sınai Haklarının ilgili bir olayda Avukatlığını üstlendi. Konu ile ilgili görüştüğümüz Pekcan Türkeş şöyle dedi: “Ünlü illüzyonist, tiyatro oyuncusu aynı zamanda Piyes ve Plâk koleksiyoncusu Sermet Erkin geçen hafta beni arayıp müşterek dostumuz Türk Sinemasının Duayen Dublaj Sanatçısı Jeyan Mahfi Tözüm’ün benimle irtibat kurmak istediğini belirtti. İletişim kurduğum Jeyan Hanım; 12.09.2019 tarihinde Saat 21:05 TRT İstanbul Radyo’sunun -HAYAT AKIP GİDERKEN- programında Cengiz Tünay’ın konuğu olan Belkıs Özener’in bütün ünlü kadınlara sesini verdiği iddiasında bulunduğunu, Yeşilçam filmlerinin görünmeyen sesi olduğu ve dönemin en ünlü kadınlarını seslendirdiği şeklinde cümleler kullandığını, iddianın asılsız olduğunu, seslendirenin kendisi olduğunu, konuşmalardan kişilik haklarına tecavüz oluştuğunu ve ilgililer hakkında suç duyurusunda bulunmak istediğini belirtti. Hemen Baş Hukuk Müşaviri olduğum Arıcıgil Hukuk Bürosunun kurucusu Av. Cem Arıcıgil’i arayıp, Jeyan hanım ile Bakırköy Baş Savcılığına gidip bizzat şikayette bulunmaları talimatını verdim. Bilahare birlikte hazırladığımız dilekçeyi Bakırköy Baş Savcılığının 2019/85767 sayılı dosyasına ekledik.
MÜVEKKİLEMİZİN ESER HAKLARI İHLÂL EDİLMİŞTİR
Av. Pekcan Türkeş program sırasında Müvekkilesinin fondaki konuşmaları ve Belkis Özener’i “Yeşilçam filimlerinin kadın oyuncularını seslendiren gizli kahraman..” diye yazılı yayın akışının anonsunu muhtevi kayıtları Savcılığa sunduğunu belirtip şöyle devam etti: “Savcılığa ibraz ettiğimiz delilerle Yeşilçam filmlerinin seslendirmesini JEYAN TÖZÜM’ün yaptığı, şarkıların ise BELKIS ÖZENER’in seslendirdiği kesin olarak isbat ediyoruz. Belkıs Özener’in tüm seslendirmeleri yaptığı iddiası Müvekkilemizin kişilik haklarına bâriz bir saldırıdır. Müvekkilemizin ilgili programda hiç ismi geçmemiş, eser hakları ihlal edilmiştir. Ayrıca Programın sunucusu Cengiz Tünay; Müvekkilemizle daha önce bu konuyla ilgili bir röportaj da yapmıştır. Yani Müvekkilemizin Yeşilçam filmlerinin seslendirilmesi konusunda hak sahibi olduğunu bilmektedir. Yeşilçam filmlerinde Belkıs Özener, şarkılar söylemiş Müvekkilemiz ise Türkan Şoray, Hülya Koçyiğit, Fatma Girik gibi dönemin en ünlü kadın sanatçılarını seslendirmiştir. Belkıs Özener, programda hem tüm şarkıları hem de Müvekkilimizin seslendirdiği konuşmaları sahiplenmiş, konuşmalar bana ait değil dememiştir. Cengiz Tünay’ın TRT’nin programında halkı yanlış bilgilendirdiği, Belkıs Özener seslendirmeleri sahiplendiğini görülmektedir. Bu durum Müvekkilemizin eser haklarına saldırıdır. Müvekkilemize iadeyi itibar yapılmasını, yayın için tekzip kararı alınmasını, kendisi hakkında bir özür metninin yayınlamasını da talep ediyoruz. Ayrıca Fikri Sınai haklarını ihlal eden şüpheliler hakkında da tahkikat başlatılmasını da istiyoruz.”
ÜÇ YAŞINDA SAHNEYE ÇIKAN JEYAN MAHFİ TÖZÜM; TÜM ÜNLÜLERİ SESLENDİRDİ
Duayen Dublaj Sanatçısı Jeyan Mahfi Tözüm; başta Türkan Şoray, Filiz Akın, Fatma Girik, Emel Sayın, Belgin Doruk, Gülşen Bubikoğlu, Ahu Tuğba olmak üzere birçok oyuncuyu sayısız filmde seslendirdi. 6 Ağustos 1931 da sinema ve tiyatro sanatçısı Necdet Mahfî Ayral'ın kızı olarak İstanbul'da dünyaya gelen Jeyan Mahfi Ayral (Tözüm)’e Babası Necdet bey, başka kimsede olmayan bir isim bulmak için Kamus-i Türki'den (Türkçe sözlük ) faydalanarak Farsça'da aslanın kükrerken çıkarttığı ses anlamını taşıyan “Jeyan” ismini verir. Sanat yaşamına babasının teşvikiyle henüz üç yaşındayken, Muhsin Ertuğrul tarafından "Peer Gynt" adlı oyunda oynatılarak başladı. Jeyan Mahfi Tözüm; 1954 yılında "Beklenen şarkı" adlı filmde Zeki Müren, Cahide Sonku ve Hadi Hün ile birlikte rol alır. Bu film Zeki Müren'in beyaz perdeye ilk adım attığı film olma özelliğini de taşır. Jeyan Mahfi Ayral'ın da son filmi olur.
"SANAT HAYATI EN UZUN SANATÇI"
Av. Pekcan Türkeş; müvekkilesi Jeyan Mahfi Tözüm ‘ün Türk Tiyatrosunun belki de dünyanın" sanat hayatı en uzun sanatçısı" unvanına sahip bir sanatçı olduğunu ifade edip konuşmasını şöyle sürdürdü: “İBB Şehir Tiyatrolarında; Yerma'dan Kadınlar'a; Elif Ana'dan Çalıkuşu'na kadar yüze yakın oyunda daima başrolleri oynamıştır. Türk Sinemasında ise Neriman Köksal hariç Türkan Şoray'dan Mine Mutlu'ya; Hülya Koçyiğt'ten Safiye Filiz'e kadar bütün başrol oyuncusu yıldızları toplamda 3000 e yakın filmde konuşarak Dublaj Kraliçesi unvanını almıştır. Aldığı pek çok ödülle birlikte, Kültür Bakanlığı, İKSV Sinema Günleri ile Ankara Uçan Süpürge Film Festivali verdikleri ödüllerle bu unvanı tescillendirmişlerdir. Belkis Özener ise programının sunucusun iddiasının aksine hiç bir şekilde, hiç bir filme filmde rol alan sanatçıları seslendirmek olan; -dublaj-ı yapmamış ve hiçbir sanatçıyı konuşmamıştır. O sadece filmlerdeki şarkıları okumuştur. Fakat bu konuda da programın sunucusunun yanıltıcı ifadeleriyle, kendisinin ima ettiği gibi sinemamızda bu işi sadece o yapmamıştır. Kadın sanatçıların şarkılarını yıllar boyunca Sevim Şengül, Aynur Akın, Semra Atılay, Sevim Tanürek, Nesrin Sipahi gibi pek çok sanatçı daha gerçekleştirmiştir. Üstelik yine kendisinin ve sunucunun ısrarla söylediği gibi, o -gizli bir kahraman- değildir. Belki bir kaç filmin dışında jeneriklerin hepsinde -Şarkılar Belkis Özener- ifâdesi hep vardır. Kendi beyanında ki 300 filmde şarkı söyleyip söylemediği ise elbette ayrı bir araştırma konusudur.
TRT; MÜTEMADİ SUÇU İŞLEMEYE DEVAM EDİYOR
12.9.2019 tarihinde Saat 21:05’te dinletilen “Boş Çerçeve ve Nasıl Geçti Habersiz” şarkılarının başında Jeyan Mahfi Tözüm konuşmaktadır. Buna mukabil programının sunucusu Cengiz Tünay bu iki şarkının başında Hülya Koçyiğit'i Belkis Özener'in konuştuğunu arkasından da şarkıları okuduğunu altını çize, çize söylüyor .Belkis Özener'de dublajı yapmadığını bildiği hâlde bu sözleri reddetmeyip kabullenerek, bu yaklaşımı destekleyici sözler sarfediyor. İşin anlaşılmayan tarafı ise bu iki kişinin halkın yıllardır Hülya Koçyiğit'i konuşan Jeyan Mahfi Tözüm'ün sesini çok iyi tanıyor olduğunu bilmiyor olmalarıdır. İstanbul Radyosu resmî yayın akışında bazı şarkılı filmlerde sadece şarkıları okumuş olan Belkis Özener'i bakın nasıl lânse etmişler: Konuğumuz Belkis Özener “Yeşilçam filimlerinin kadın oyuncularını seslendiren gizli kahraman..” Sunucunun da program süresince bu yanlışı sürekli desteklemesine karşılık Özener "Hayır efendim ben sanatçıları hiç seslendirmedim. Ben sadece şarkıları okudum. Filmlerin dublajını başka sanatçılar, özellikle başrol oynayan hanımları Jeyan Tözüm" konuşurdu demeyerek bu yanlışı program boyunca, kullandığı cümlelerle pekiştirip dublajı yapmış olmayı sahiplenmiştir. Şu soruyu TRT Yetkililerine soruyoruz? TRT nin yapımları denetimden geçmiyor mu? Yahut denetim var da; bu işi yapanlar arasında TRT nin kurumsal kimliğine tamamen zıt bu yanlış beyanı fark edecek yeterli bilgiye sahip eleman yok mu? Sözü geçen suç ile ilgili Bakırköy Cumhuriyet Başsavcılığına müracaat edeli 10 günü geçtiği hâlde tanıtım yazısı değiştirilmediği için Suç;temadi (devam) eden suç kapsamında tekâkki edilmelidir.
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.