DURMUŞ GENÇ - Ege, Akdeniz ve Marmara bölgelerindeki illerde yapılan deve güreşlerinden elde edilen gelirle okul, yol, cami, sağlık ocağı, çeşme, hastane, köprülerin yapımına destek veriliyor.
Bir Yörük kültürü olan deve güreşleri Ege, Akdeniz ve Marmara bölgelerinde kasım ile mart ayları arasında yapılıyor. Valilikler güreşlere, "Folklorik amaçlı ve güreşen hayvanlara eziyet edilmemesi" şartı ile izin veriyor.
Devecilik Kültürü ve Deve Güreşleri Federasyonu Başkanı Metin Çetin, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Yörük kültüründe yer alan, Ege'nin yanı sıra, Akdeniz ve Marmara bölgelerinde de kış aylarında gerçekleştirilen deve güreşlerinin yeni kurulan federasyon sayesinde daha organize halde gerçekleştirildiğini söyledi.
Yüzyıllardır devam eden geleneği yaşatmayı amaçladıklarını dile getiren Çetin, güreşlerden elde edilen gelirin de çoğunlukla hayır işlerinde kullanıldığını kaydetti. Çetin, "Bu, güreşlere ayrı bir değer katıyor. Güreşlerden elde edilen gelirin büyük kısmı hayır işlerinde kullanılıyor. Her yıl 9 ilde 70'ten fazla güreş düzenleniyor. Her güreşten en az 5 bin lira gelir elde ediliyor. Bu gelirle son 10 yılda bölgelerimizde 20'den fazla okulun bilgisayar ve diğer ihtiyaçlarını, camilerimizin onarımını, sağlık ocaklarının ambulans ihtiyaçlarını giderdik. Yüksek öğrenime yurt yapılmasına katkı sağladık" dedi.
- Deve sahibi olmak onurdur
Toroslar Yörük Türkmen Federasyonu Genel Başkan Yardımcısı Ramazan Kıvrak ise Türkler'de yağlı güreş ile boğa ve deve güreşlerinin gelenek haline geldiğine dikkati çekti.
Anadolu'da, özellikle Ege ve Akdeniz bölgesinde kışın en soğuk olduğu dönemde develerin güreştirildiğini anlatan Kıvrak, şöyle devam etti:
"Aralık, ocak ve şubat aylarında Ege ve Akdeniz'deki pek çok il ve ilçede deve güreşleri yapılır. Bu güreşlerden elde edilen gelirle de okul, cami, hastane, sağlık ocağı yapılarak kamu yararı sağlanır. Bütün ata sporlarımızdan elde edilen gelirle hayır yapılır. Muğla ve ilçelerinde de bugüne kadar onlarca cami ve okulun onarımı, köprü ve çeşme yapımı tamamlandı."
Yörükler'de hayvan sevgisinin çok önemli olduğuna değinen Kıvrak, "Yörükler, hayvanı açken kendi yemek yemez. Önce develeri doyurur, sonra kendileri yer. Özellikle deve güreşlerinde çok para kazanılmaz ama sahibinin beslerken ve güreştirirken aldığı zevk bambaşkadır. Deve güreşlerinden elde edilen gelirle hayır yapılır, insanlar mutlu olur, kaybolmaya yüz tutmuş bir gelenek de yaşatılmış olur. Deve sahibi olmak bu nedenle bir insan için onurdur, gururdur" diye konuştu.
- Deve güreşleri hayır amaçlı yapılıyor
Deve Güreşleri Federasyonu kurucu üyesi Hüsamettin Başoğlu da 50 yıldır deve güreşi takip ettiğini, 30 yıl da deve güreşi hakemliği yaptığını kaydetti.
Güreşlerin özellikle Muğla, Aydın, Denizli, Antalya ve Çanakkale'de festival havasında yapıldığına dikkati çeken Başoğlu, şöyle konuştu:
"Bu, bin yıllık bir gelenek. Bu spor özellikle bölgelerin kış eğlencesi ama Türkiye açısından da bir kış turizmidir. Gelenek ve göreneklerin yüzyıllardır yaşatıldığı bir kültürdür. Deve güreşlerinin en önemli özelliği ise ticari amaçla yapılmaması. Deve güreşleri okul, cami, sağlık ocağı, köylerin suyu, yolu için yapılıyor. Bir taraftan geleneği yaşatıyor, diğer taraftan elde edilen gelirle sosyal amaçlı derneklere yardımda bulunuyoruz."
- Gelirler eğitim ve spora
Yatağan Belediye Başkanı Haşmet Işık ise 14 yıldır ilçelerinde deve güreşi festivali düzenlediklerini, Yatağan'daki güreşlerin Ege'nin arenası olduğunu ifade etti.
Güreşlere Muğla ve ilçelerinden yerli halkın yanı sıra turistlerin de rağbet gösterdiğini dile getiren Işık, festivalden elde edilen gelirle eğitim ve spor aktiviteleri için harcama yaptıklarını söyledi.
Işık, bugüne kadar güreşlerden elde edilen gelirle Yatağan Meslek Yüksekokulu'nun yapımı ve giderleri için yaklaşık bir milyon lira destek sağlandığı kaydetti.
Muhabir: Durmuş Genç
Yayınlayan: Hızır Hacısalihoğlu