HARBİYE AÇIKHAVA’DA BİR RÜTBE: ‘KENAN DOĞULU!’
Ares Kıvanç Dönmez’le Sahneden Biraz;
Bu desteğin karşılığı hiçir şart ve koşulda kesinlikle ‘maddi’ değil, mümkün olursa ‘manevi’dir.‘ Yalnızca son ağaç kesildikten, son ırmak zehirlendikten, son balık yakalandıktan sonra...Ancak ondan sonra paranın yenemeyeceğini anlayacaksınız.’ (Marlo Margon-Bir Çift Yürek)
İLETİŞİM: kiracdonmez@gmail.com
Süreç işleyişi: -Tüm mailler aynı gün cevapladırılır ve bekletilmez.
-Mail süreci uzatılmadan, telefonla sesli iletişime geçilir.
Taraf tutmamamı istemeyin benden. En tarafsız anımda, farkında bile olmadan bir tarafa geçmiş olabilirim. Kişilerin ve yerlerin asla ama ‘düşünce’ ve ‘fikir’ lerin daima.
Ares Kıvanç Dönmez, bir önceki ‘Sahnede Biraz’da, Uniq Açıkaha- va’da gerçekleşen ‘Çakal&Lvbel C5’, konser eventi ile ilgili olarak kaleme aldığı değerlendirme yazısı, ‘Prom(f)ili Yüksek Kimliksizlere; Çakal&Lvbel C5!’ in sahip olduğu yüksek okunma oranları nedeniyle ‘teşekkür’ eder.
Bir performans, sahnede başlar ve biter ama ‘Sahneden Biraz’ a girerse çok uzun süre devam eder.
ALANA GİRİŞ İÇİN, HERHANGİ BİR ORGANİZSAYON ŞİRKETİ İLE İŞ- BİRLİĞİ SAĞLANMADI VE ‘İSTANBUL BİLGİ ÜNİVERSİTESİ’, SAHNEDEN BİRAZ’IN ÖZEL TEŞEKKÜR’ÜNDE YER ALDI!
Yaşanan daha doğrusu ekip olarak, bağımsız ve alternatif köşe ‘Sahneden Biraz’a yaşatılan durumun, Kenan Doğulu ve sahnesinin önüne geçerek yazıyı dağıtmaması için, köşe sınırları içerisinde size iletmeyi uygun buldu- ğumuz kısım bu kadarla sınırlıdır.
‘Değiştirilemez bilet’ seçeneği ile toplamda 3 bin beşer yüz liradan, 7 bin lira ödedik. İlk Kenan Doğulu konser yazısını, sound check’e bile girerek, -birazdan yazıda okuyacak ve tüm detaylara vakıf olacaksınız- bun- dan tam on üç sene önce kaleme almış birisi olarak, geceyi takip edip kapsamlı bir şekilde değerlendirmesinde bulunmak üzere, alana bu şekilde girmek, ilk aşamada tercih edeceğim birşey elbette değildi.
Ne var ki, başka bir şekilde ekiple uzlaşmak ve birinci doğru yoldan organize olmakta kati surette mümkün değildi. Gerekeni değil, gerekli görüleni kabul ettik, çünkü bu ‘Kenan Doğulu’ için değerdi.
Hayattan Biraz’ ın yardımcı event koordinatörlerinden Aylin Kırhan, sürecin tanığı ve gördüğü uzlaşmacı görevle, parçasıdır.
‘Sahneden Biraz’ Gösteri Puanlaması:
Bağımsız ve alternatif köşe, ‘Sahneden Biraz’ ın puanlama sistemi konser ve ses icrasına dayanan sahne performansları için 8 kriter baz alınarak işlemektedir.
Bu kriterler köşe standardı olup, içeriğin duygu ve hissiyatın dan bağımsız olarak ilkin teknik unsurlara dayanmaktadır.
Puanlama net bir şekilde ilgili değerlendirme yazısı öncesi aşağıda dikkatinize sunulmaktadır.
Not: ‘Alan Ekip Çalışması ve İletişim Başarısı’ sanatçının perfor- mans ve sahne başarısından ayrı tutularak sadece belirtilir ama diğer 8 ka- tegori ile ilişkilendirilmez ve yapılacak puanlamayı değiştirmez. Sanatçı tek ve yeganedir; ‘değişmez’ ama ekipler sürekli değişir ve yer değiştirir.
ÖNCE DİNLE: https://www.youtube.com/watch?v=vl85xsabHFI
BİZ GERİ DÖNÜYORDUK
MÜTEVAZİ OL BİRAZ EKSİLTİP SÖYLE
EN MUHTEŞEM SEN OLAMAZSIN
KÜÇÜK DAĞLARI SEN YARATTIN
SANKİ İNSANLIĞI SEN KURTARDIN
KAHRAMANSAN HANİ NEREDESİN
NEYDİM DEMEYİP NE OLDUMCULAR
HEP TEPETAKLAK SAVRULDULAR
NANKÖRLÜK HAİN HUY YANDILAR
USTAN EYVAH DİYECEK
RÜZGAR ÇOK SERT ESECEK
İYİLİKTEN VAZGEÇECEK
ACI BİBERİ DİLİNE KAŞIK İLE SÜRECEK
SEN HEP KENDİNİ BİLECEKSİN
GEÇME SINIRINI ÇİZECEKSİN
ÖNCE RÜTBENİ BİLECEKSİN
HERKES KENDİNİ BİLECEK
DURMA SINIRINI ÇİZECEK
KENDİ RESTİNİ ÇEKECEK
BU ALEMDE KENDİNİ BİLECEKSİN
GEÇME SINIRINI ÇİZECEKSİN
ÖNCE RÜTBENİ BİLECEKSİN
HAK ARARKEN YİNE HADDİNİ AŞTIN
BU CESARET BARDAKTAN TAŞTI
SAYGILI OL BİRAZ ÇAMURSUZ GÜREŞ
EMEĞE SAYGI BU KADAR MI
KÜÇÜK DAĞLARI SEN YARATTIN
SANKİ İNSANLIĞI SEN KURTARDIN
KAHRAMANSAN HANİ NEREDESİN
NEYDİM DEMEYİP NE OLDUMCULAR
HEP TEPETAKLAK SAVRULDULAR
NANKÖRLÜK HAİN HUY YANDILAR
USTAN EYVAH DİYECEK
RÜZGAR ÇOK SERT ESECEK
İYİLİKTEN VAZGEÇECEK
ACI BİBERİ DİLİNE KAŞIK İLE SÜRECEK
SEN HEP KENDİNİ BİLECEKSİN
GEÇME SINIRINI ÇİZECEKSİN
ÖNCE RÜTBENİ BİLECEKSİN
HERKES KENDİNİ BİLECEK
DURMA SINIRINI ÇİZECEK
KENDİ RESTİNİ ÇEKECEK
BU ALEMDE KENDİNİ BİLECEKSİN
GEÇME SINIRINI ÇİZECEKSİN
ÖNCE RÜTBENİ BİLECEKSİN
HERKES KENDİNİ BİLECEK
DURMA SINIRINI ÇİZECEK
KENDİ RESTİNİ ÇEKECEK
EYVALLAH…
Kenan Doğulu’nun, 2009 senesinde sözleri kendisine, müziği kendisi ile birlite Coşkun Turan’a ait olan,‘Patron’ adlı albümününün çıkış parçası olan ‘Rürtbeni Bileceksin’ in sözleridir. Parçaya omurga olması nedeniy- le sözlerin tamamı yazıya giriş olarak verilmiştir.
Bizim gibi ‘ulus-devlet’ olma ülküsü büyük olan toplumlarda bir ‘ast-üst ilişkisi’ ile temellendirilmesi ve daha çok ‘Türk Silahlı Kuvvetleri’ gibi yapılar içinde büyük önem arz etmesi muhtemel!
Ne var ki geldiği yer daha çok bu ve benzeri kurum yapıları özelinde olsa da, yeni bir Kenan Doğulu parçası olan ‘Rütbeni Bileceksin!’ şimdi bunu bildiğimiz ve bilmediğimiz yerlerden güne vuruyor…
Zaten içinden geçtiği- miz konjonktürel dönem yeterince rütbe bilmeyenle dönerken, en azından bu parça içerdiği uyarı ile tıpkı facebookta aldığımız ‘bugün şu seni dürttü’ bildirimi gibi günün sonunda bi ‘rütbe dürter’ görevi görüyor ve nerede çalarsa, duyan için onu rütbesinden dürtüyor…(...)”
Zaten 2011 Harbiye Açıkhava Yaz Konserleri açılışını bu dört önemli isimden ikisi olan Doğulu ve Erçetin’le açtığı için de, özellikle açılış konserlerine imza atan bu iki ismin değerlendirme yazısı o dönem farklı kategorilerde yazsam da,‘kültür-sanat’ merkezli bakıldığında bağlı oldu- ğum gazete için büyük önem taşımıştı.
Bugünkü gibi sadece gösteri dünyasına ışık tutan yazılar kaleme almadı- ğımdan ve hemen herşeyle ilgili ola- rak yazdığımdan dolayı, ilk açıkhava takip yazımın nasıl olacağı, benimle birlikte ekipteki herkeste büyük bir heyecan yaratmıştı.
İlk kez tarihi Harbiye Cemil Topuzlu Sahnesi’ne girecek, alanı deneyimleyecek, tatbik edecek ve bir deneyimi dönemimin starı Doğulu ile elde edecektim. Bunun heyecanı büyüktü. Hepsi bir ‘ilk’ti çünkü ve bu ilk ‘Kenan Doğulu’ demekti.
Alışıla gelmemiş her durumun kişinin bünyesinde yarattığı klişe duygu ‘he- can’ bende kat kattı ve beni Harbiye Açıkhava’nın merdivenlerine, ‘basın-akreditasyon’ bölümünü geçip de girince, kat kat yapıp bırakmıştı.
‘Sound-check’de orada olmak, bloklarda bana söylenen yerde oturmak ve sanatçı orkestraya ‘tamamdır’ deyip sahneden ayrılına kadar kalkmamak gibi bir çok dikkat etmem gereken şeyi aklımda tutarken, heyecandan bir Doğulu şarkısı gibi o tutamadığım zaman ve kendim beni konser bitince ben kalacak mıyım endişesi ile yiyip bitiriyordu adeta.
Şu an okumakta olduğunuz bu yazının başında tırnak içinde size sunduğum kısmı bizzat o yazıdan alıntıladım. Alıntıladığım yerle ilgili olarak editöryal çalışmada, seneler öncesine, (...bu kadar çok öncesine) gerekip de geri dönünce, sahip olduğum bugünkü gözle gördüğüm bir iki yer üzerinde çok küçük oynadım ama emin olun isterim, aynısına çok yakın bu haliyle dikka- tinize sundum.
Bu yazın yeni hiti ‘Kahve’ üzerinden bir yazı taslağı hazırlamıştım ama ka- lem beni ilk geceki sahnesinde ‘Rütbeni Bileceksin’ i okuyup birazdan detayına inecek olduğum bir iki çok önemli sebeple, seneler önce kaleme aldığım yazıya ötürünce bundan vazgeçtim.
Kişiye kendiyle farkında bir biçimde pencere açması için eğer parçayı dinler de bu şekilde alırsa ‘âlâ ama bugün bakınca bunun yanında, kendini sadece patron olarak gören ama faaliyetine girmeyen nicesine hakikaten yaklaşıp da bir ‘patron’ çeksen, ‘ha ben mi?’ şeklinde bir şaşkınlıktan başka ne çe- ker cidden. Kenan Doğulu’dan geçmek, zaman içinde sana geçen parça- ları yeniden parçalarına ayırarak, ne zaman ne demek istemişti demek.
‘Saçmalarsam susturun beni/Anlat gelince hiç duramam/Geveze bir lider gibi/Olaylara bihaber gibi/Suçlu gibi/Borçlu gibi’ deyip hemen ar-dından, ‘Rütbeni Bileceksin’ e geçerek:
‘Sen hep kendini bilicen/Geçme sınırını çizicen/Önce rütbeni bilicen/Bilicen...’ diyerek bildiği rütbeden vererek gazı mevzuya, az önce gazını aldığı borçtan ve suçtan ve borcu ve suçu olanlara nereden rütbeli olurlarsa olsunlar, geçilmeyecek sınırları bilecekleri ve artık bilmek gerekecekleri kendileri ile veriyor.
Albümde sıralamaya bu iki parçanın arka arkaya girdiğini görünce, zaten sekizinci stüdyo albümünün neden bu tavrı esas alan, üç sene aranın ardın- dan bu bakış açısı ile satış noktalarında yerini alan olduğu da, içinden geçti- ği dönemin bir ödevi niteliğinde dinleyicisi (tüketicisi) ne.
O dinleyicilerden(tüketicilerden) birisi olarak seneler sonra, farkındalığı o günle aynı seviyesiyle bir kez daha iyi vermek istemiş olabilirim 19 Hazi- ran 2024 Harbiye Açıkhava Konseri’nde patron Doğulu’nun şahsen kendisine.
Öyle ki tek bir koltuğun bile boş kalmadığı Harbiye Açıkhava’da, ‘sold out’ yapan Doğulu, bilet satış trafiğine de bakarak ifade etmek gerekirse, ‘rütbe’ nin bu yaz Harbiye’si içinde adıydı.
İstanbul’un tatil için başka şehirlerde olduğunu, dönüş yolu için, henüz davrandığını ya da bunu bayram ertesine bıraktığını düşünerek, bayram haftasını içeren tüm konserler, bilet satışı noktasında ucundan kıyısından bir handikap havası yaşadı.
İstanbul’un yarısı il dışında ise kalanı da, Kurban Bayramı Özel Kon- seri’nde, Kenan Doğulu ile Harbiye’deydi o gece. Ben değerlendirmesini yapmak üzere gittiğim bundan tam on üç sene önceki ilk Kenan Doğu- lu konserimi hatırlayarak ve bugün yine aynı değerlendirmede bulunmak üzere konserde bulunup gördüğüme bakarak, baktığımı gördüğüm olarak direkt ifadesinde bulunmadan hemen önce ikisi arasında değişen ve aynı giden ne var, onunla ilgili kaldım bir süre.
Yaşamın içinde bir yaşayan olarak ‘aşk’ olan aşk’la ilişkisi, buna ilişkin ola- rak edindiği referanslarla, sadece onun bilebileceği birşey. Ama ‘müzik’ ve ‘Doğulu’ bir arada o ‘aşk’la üretip piyasaya sunduklarıyla, bunları tükete- cek olan biz potansiyel tüketiciler tarafında, hepimizce bilebilinecek olan bir şey.
O bildiklerimizden birisi, Doğulu’nun, İstanbul’un her yaz müzisyen- ler için prestij noktası kabul ettiği İstanbul’da Harbiye Açıkhava, diğer illerde ise malum sahneler için yaz daha gelmeden içinde bunun için bir aşk’ ı büyütmesi ve o büyüyen aşkla, canlı performans yapacağı büyük bir geceye atacağı imza için çok büyük yükselmesi.
Bayramda da yalnız bırakılmadığı için alandaki kitleye teşekkür ederken, o kitle de Doğulu’ya teşekkür etti. Çünkü bayramlar artık bayram gibi değildi ve sahnesi bir zamanlar bayram havasında olanlar bugün o havadan adına zaman diyerek olmuştular. Sarf edeceği eforu, bir de ‘bayram özel Kenan’ konsepti ile birse iki, ikiyse üç, üçse dört yaparak bir ‘açıkhava buluşma sı’ sını, çarpı ikilerle sağladı. Performansında bulunduğu parçalarla, tadı yerinde olanların tadına tat kattı, tadından olanlar varsa, onları da geceden tat alması için ne yapıp edip geceye kattı.
Bu da, ondan hiç haber alamadığımız zamanlarda bile yaptığı olduğundan, gündem kendisi için bitse de, müziği için bitmiyor ve müzik bir ara sesini kesse de, Kenan ses olup müziğe devam ediyordu. On üç sene önceki Doğu- lu konserinde bana bu yatırımı iki buçuk saat süren bir performans ortaya koyarak nasıl ‘kanlı-canlı’ verdiyse, on üç sene sonra bu konserinde de, ayı şekilde verdi işte!
Şarkılar yine umut verdi, umuttan etti, sabrettirdi, sabırsız hissettirdi, bek- letti, ilerletti, yakınlaştırdı, bir araya getirdi, uzaklaştırdı ve savurdu!
Duygulardınız ve duygulanımlardınız Kenan’da. Ne de olsa yeni teklisi ve bu yazın hiti ‘Kahve’ ye gelince sıra hepsinin üzerine bir fincan kahve içecek ve ‘bunca yılın hatrına be Kenan diyecektiniz’ hep birlikte.
2012 Harbiye Açıkhava Yaz Konserleri’nde, hazırladığı güçlü ve din- leyiciden tam not alan repertuar dışında, Madonna, Rihanna gibi dünya- ca ünlü isimlerin koreografı Nathalie Marrable’ın hazırladığı görsel şov- lar geceyi yukarı çıkarmış, ve sahneye bu ayağında da yaptığı yatırım en az sesi ve kadar bedenindeki performatiflik de işin içinde olunca çok konuşul- muştu. Hani ‘muhteşem bir geceye imza attı’ demenin yavan kalacağı, geceyi anlatmaya yetmeyeceği ölçüde bir sahne ve Harbiye diyelim bugün gözüyle o güne bakınca, 2012’den kalan geriye!
Konserin kıyafetleri, Henri Prost’un 1930’lardaki ‘İstanbul Projesi’ kapsamında inşasını teklif ettiği, sayısız sanatçının konser verdiği ve birçok temsil ile eserin sahnelediği Harbiye Cemil Topuzlu Açıkhava Sahnesi’nin tarihinden ilham alınarak tasarlandı bu kez. Modacı Özlem Kaya’- nın tasarımlarının Cahit Ogun Onat tarafından 3 boyutlu model tekniği ile birleştirilmesi sonucu ortaya çıkan kostümler, Harbiye’nin tarihine kelimenin tam anlamıyla saygı duruşu niteliğindeydi.
Popüler ve müzik kelimeleri tüm bu sahneyi de işin içine alan süreçleriyle Kenan Doğulu üzerinde, bazen çok bazense az popüler olsun onun belirle- diği tür bir müzik seyri sunuyor dinleyiciye. Çok ‘popüler’ bir isim olsa da müzik ile eşleştiğinde popülere göre popüler olmayan işlerin de ortaya çıkması şaşırtıcı değil bu nedenle. Bugün spotify’da son bilmem kaç yılın en çok dinlenen 10 popüler’ine girmeyebilir ama en çok sold out konser veren hali hazırda kendisidir ve Doğulu’ya konser organize eden firma için o konserin biletlerini falanca hafta, falanca gün demeden satacak ve bitire- cek olmak garantidir.
On iki sene önce kendisini ilk kez izleyen ve yazan ben, tam on iki sene sonra -aradaki diğer konserleri kendi içlerinde ayrı tutarak ama bu yazı için bir kenara bırakarak-, tekrar izlediğimde ‘popüler’ in müzikte Harbiye Açıkhava gibi bir canlı performans noktası için bunu kültürel bir kodla belirlememiz gerektiğinde erkek bir müzisyen üzerinden dönemi içerisinde baz almayı Kenan Doğulu ile ‘yerinde’ buldum yine.
‘Kahve’ son hit parçası olması, ve bu yılki Harbiye Açıkhava Büyük İs- tanbul Konseri öncesi çıkış yapması nedeniyle, bir konserin ana teması olarak yarın sizlerle buluşacak olan yazının starı. Konserin başında sahnede oynatılan konser açılış videosu içeriğinde sunduğu Kenan Doğulularla onu dijitalleştirilmiş ve az sonra başlayacak olan Kenan Doğulu konseri için, alacağı gerçek sahnenin hemen öncesinde, bir sürü başka Kenan’la dijitalize ederek sahnelemişti.
Doğulu’nun müzikle olan bağlantısı, fiziki boyuttaki Doğulu’ya geçme- den, imgesel olanıyla, bu açılış videosunda kuruldu ilk önce. Dijital bo- yutta, imgeler yoluyla, lazer gösteri tekniğini farklı başka bileşenlerle video- ya kanalize eden yeni nesil yazılımcı ve art designer Cahit Ogün Onat, Kenan Doğulu’yu sahneye bu teknikle sunma ve izleyiciye bir konserin sürecine ilişkin olarak hazırlama biçimiyle, gece bittiğinde anısı olacak bir ana yapmış olduğu yatırımla gecenin yaratıcısı olarak görülmesi gereken bir isimdi kesinlikle.
İlüzyon sona erip, soyut Doğulu bitince, somut olan başladı ve Doğulu sahneye fiziken adımını attı. ‘İlk Adımı Sen At’ parçasıyla sahnede somut bir, iki buçuk saatlik sürece bu sürecin anahtar ve karakteristik özelliklerini vererek imza attı.
Bu imzayı atarken onu tam on üç sene önce canlı’da ilk kez dinlemiş ve izlemiş birisi olarak, dakika dakika dikkat kesildiğim her bir davranışının canlı bir performansın gereklerini, görsel unsurların da fonksiyonlarıyla birleştirerek bir arada verdiğinde onun on üç sene sonra bugünde ‘pop’, ‘popüler’, ve ‘popüler pop’ şeklinde ayırmadan ‘Türkçe Müzik’te aynı ‘yüksek rütbe’ olduğunu gördüm.
Doğulu ile benzer iş yapan ve sektör süresi Doğulu’nun başladığı yıllara dayanan rakip adamlara bakınca, 19 Haziran 2024 konseri’ndeki Ke- nan Doğulu bu versiyonunda, ‘dün’ün değil ‘gün’ün dinamiğiydi. Buna neden ‘update’ edilmişliği ve yeniden sürümlenmişliğiydi.
Harbiye Cemil Topuzlu özelinde konuşmak ve noktalamak gerekirse, ‘canlı performans’ için daimiydi, ‘değişmez’ bir isimdi ve Türkçe Mü- zik Tutukunlarına Doğulu, 2024 yazı için de, bir Harbiye ‘vazgeçil- mez’iydi. İşe yeni başlamış ve ama o ve ya bu sebeple iddiası da kendisin- den büyük olmaya çalışmış, bir kere Harbiye Açıkhava’da çıkabildi diye, değme starları solda sıfır bırakmış gibi bir tavra sahipler yine çoktu. Kenan Doğulu, ‘Rütbeni Bileceksin’ i onlar için de okudu:
‘Sen bu yollara yeni girmek isterken Biz geri dönüyorduk Mütevazı ol biraz eksiltip söyle En muhteşem sen olamazsın...’
Bir müzik adamının müzikle bugün olduğu şeyi ortaya koymak için bunun değerlendirmesini yapmak üzere yazıya otururken, 2 gün üst üste verilmiş olan bir konseri, ‘ikisi de aynıydı. ikincisi birincisine gelemeyenler içindi’ sağlamalsıyla bir güne sığdırmak çok konforlu olurdu.
Ama sanatçıya duyduğumu iddia ettiğim saygı ortadan kaybolurdu. Bu nedenle, ‘Kenan Doğulu 19-20 Haziran 2024 Harbiye Açıkhava Yaz Konserleri’ değerlendirmesi için iki büyük bölüm açan ‘Sahneden Biraz’ın bu yaptığı, bildiği rütbeden ve Doğulu’ya duyduğu o çok büyük saygının hakkını vermek istemesinden.
Aksini düşünen ya da bir nedenle bu şekilde düşünmeyi kolayı haline geti- ren, bunu ispat etmediği takdirde bulunduğu iddiayı ‘ben öyle düşünü- yorum ama tatlım’ dan öteye götüremeyeceği için, Sahneden Biraz’ın, ‘bağımsız’ ve ‘alternatif’ yapısı altında hukuktan önce kalmış ve böylece ilk cezayı almış olur!
!: Bu çalışma, sanatçı Emma Connoly’nin, Sahneden Biraz’ın, ‘köşe kapanış duvarı’ için yaptığı özel çalışmasıdır.
SAHNEDEN BİRAZ VEDASI:
“Hayata dil çıkar ve dilin içeride değil dışarıda ver ayar. Yer, zaman, mekan ve durum her ne olursa olsun, motton bu olsun. Kafana da benim gibi, ‘şapka’ dışında başka hiçbir şey takma!” Bir sonraki yazıda buluşana kadar geçecek olan süre zarfında, ‘az öl-çok yaşa’ ve sanatı kafala!
Ares Kıvanç D.