ÇİN'DEN GELİYORUM... (Yazı Dizisi:1) Temel Irmak
Dalaman'dan Shanghai Eyaletin Başkenti Jinan'a gitmek için, önce Pekin havaalanına 11 saatlik uçak yolculuğu için yola Marmaris'ten çıkıyoruz.
Marmaris Belediye Başkan Yardımcıları Hakan Köksal, Dursun Kaplan, Belediye Meclis Üyeleri Gülnur Yıldırım, Hasan Çelik, Acar Ünlü ve Özel Kalem Müdürü Sedat Kirt'in Marmaris'in kardeş şehri Çin'in Jinan kentinde gerçekleşen " 2014 Jinan Uluslararası Kardeş Şehirler Kültür Alışverişi" programına hep beraber katılacağız.
Marmaris Belediye Başkan Yardımcıları Hakan Köksal, Dursun Kaplan, Belediye Meclis Üyeleri Gülnur Yıldırım, Hasan Çelik, Acar Ünlü ve Özel Kalem Müdürü Sedat Kirt...
Yaklaşık 11 saatlik uçuştan sonra Shanghai Pekin Havaalanına iniyoruz. Pekin'den, Jinan'a1 saatlik uçuşsumuz daha var. Jinan'a saat 10 gibi iniyoruz. Bizleri Jinan Belediyesi çalışan görevliler karşılayıp, kalacağımız Shandong Hotele doğru yola çıkıyoruz.
Jinan hava kapalı, yağmur yağar diyoruz birbirimize ama, öğreniyoruz. Güneş arada çıkarmış ortaya burada. Şehirde bir koku var. Çin resmen kokuyor. Sorduğumuz da soya kokusu olduğunu anlıyoruz. Çinliler yedikleri her şeye soya sosu yada soya koydukları için her yer kokuyor. Midem de çok hassas olduğundan biraz rahatsız olmaya başladım.
Çin'in Shandong Eyaleti'ne bağlı Jinan'ın, dünya'nın çeşitli yerlerinde 19 kardeş kenti bulunuyormuş.
Çin'in üçüncü büyük eyaleti Shandong'un Jinan kentinin nüfusu yaklaşık 6 milyon. 6 milyonluk Jinan şehrine Marmaris'in kardeş şehir olması tabii ki çok önemli.
Jinan şehri, Çin'in en büyük makina üreten şehri. 100 milyon nüfuslu Shandong eyaletinin 6 milyonluk başkenti Jinan, ağır kamyon ve tır üretiminde Dünya'da 3. sırada bulunuyor. Eyalet ekonomisi ise Çin'in en güçlü üçüncü ekonomisi. 2600 yıllık geçmişiyle Jinan, Çin medeniyetinin de doğduğu şehirlerin başında geliyor.
Başkent olmasının yanı sıra Shandong eyaletinin siyasi, ekonomik, kültürel ve mali açıdan da merkezi durumunda bulunan şehrin bir çok yerinden fışkıran doğal su kaynaklarının da yarattığı çekicilikle Jinan, Çin'in en önemli 10 turizm merkezinden birisi olarak kabul ediliyor.
Sokakları tertemiz. Öyle bizlere anlatıldığı gibi hiç değil. Bizzat görmek ve yaşamak lazım. Türkiye'yi pek bilen ve tanıyan yok. Bilenler ise Marmaris deyince bakakalıyorlar. İstanbul deyince, okey diyorlar.
Koç koca Jinan şehri Marmaris'le ilişkileri geliştirmekten yana. Bu bizler için büyük bir fırsattır. Çince öğrenmek isteyen gençlere yardımcı olacaklarını belirtiyorlar. Ah ben şimdi 20 yaşında olacaktım ki, doğruca Jinan şehrine yerleşir, Çince öğrenir, rehberlik yapardım.
Jinan'lı yöneticiler, Marmaris'i sık sık ziyaret edip kültür ve turizm alanlarında işbirliği yapmak için girişimlerde bulunmaktan olduklarını belirtiyorlar.
Ziyaretimizin ilk gününde Jinan Şehir Planlama Merkezini, Etnografya Müzesi'ni ve Jinan Spor Merkezi'ni ziyaret ettik.
Jinan Belediyesi Belediye Başkan
Yardımcısı Zhang Ha i bo ve Temel Irmak...
Jinan Belediyesi ait olan spor kompleksi yaklaşık 60 bin spor severe hizmet veriyor. İçerisinde başlıca yüzme, basketbol, voleybol, tenis, çocuklar için spor alanları, yürüyüş ve koşu alanların yer aldığı oldukça büyük bir spor kompleksi.
Shandong China Travel şirketinde Marmaris Ofisini hizmete açıldı. Genel Müdür Yardımcısı Li Yong ofis hakkında Marmarisli heyetle toplantı düzenledi.
Spor tesislerini gezmeyi tamamladıktan sonra, otele yürüyerek dönmeye karar verdik. Zaten otelle spor tesislerinin arasında bir park bulunuyordu. Park biraz büyüktü ama olsun geze geze döneriz diye düşündük. Parkın içinde kalabalık görünce ne olduğunu merak edip, yanlarına gittik. İplere asılı kağıtların üzerine Çince yazılı birşeyler asmışlardı. Yanımızda ki Jinan Belediyesi Dış İşler Daire Başkanlığında çalışan Shao Liang'a nedir bu deyince: "Evlenmek isteyenler" dedi.
Kızlarını evlendirmek isteyen ana-baba Dursun Kaplan'dan yardım istediler
Yani benim ülkemde ki, gibi televizyona çıkıp eş aramıyorlar. Türkiye'den geldiğimizi söyleyince, Dursun (Kaplan) Başkanın etrafını sardılar. Kızlarına koca, erkeklerine eş bulmak için yardım istemeye başladılar. “Siyasetçi her yerde siyasetçidir. Gerekeni yaparsın artık Dursun başkan” dedim. İlginç bir rastlantı olmuştu bizler için.
Çin'de en iyi firması olan; enerji ve sıcak su sektörlerinde faaliyet gösteren LINUO firmasını
ziyaret gittik. Genel Müdür Yardımcısı Choong Kean Mun Jacky tarafından ilgiyle karşılandık..
Güneş Enerjisi...
Güneş enerjisi önemli, ama ülkemizde ki güneşten faydalanamıyoruz. Jinan'ın dünyanın birçok noktasına iş yapan ve sektörünün Çin'de en iyi firması olan; enerji ve sıcak su sektörlerinde faaliyet gösteren LINUO firmasını ziyaret gittik. Alanında Çin'de lider olan bu firmaya Genel Müdür Yardımcısı Choong Kean Mun Jacky tarafından ilgiyle karşılandık. Mr. Jacky yaklaşık 3 saat boyunca güneş enerjisinin nasıl üretildiği bizlere anlattı. Fabrikada üretilen ürünleri gösterdi. Biz de Mr. Jacky'ın gayretleri boşa gitmesin diye, benim Yerkesik'te bulunan araziye güneş enerjisini kuralım şeklinde ki önerime sıcak baktı. Önümüzdeki günlerde tekrar masaya oturacağız. Ülkeyi yönetenler konuya duyarsız kalıyor, bari ben kalmayayım.
Jinan nasıl eğleniyor...
Jinan'a ilk ayak bastığımız günde bile resmi ziyaretlere başladık. Şehrin kokusu beni hayli rahatsız etmişti. Hatta öğle yemeği bile yiyememiştim. Ama Türkiye'den yanında yiyecek getiren Dursun Başkan (Kaplan) imdadıma yetişmişti.
Akşam sekiz gibi konakladığımız Shandong Hotele dönmüştük. Duşumu alıp lobiye indim. Benden başka kimse yoktu. Heyet 11 saat uçak ardından ilk gün ki ziyaretlere fazla dayanamamıştı sanırım. Neyse ki, çat çap İngilizce biliyordum. Otel görevlilerine, club, dans ve disko diyerek demek istediğimi zar zor anlayan Çinli kardeşlerim, bir kağıda Çince yazıp, otel önünde bekleyen taksiciye uzatırken bir diğer görevli Çince birşeyler dedi. Taksiciden kağıdı geri aldılar. Çince başka bir club ismi söylediler sanırım. Taksi beş dakika sonra beni bir club önünde indirdi. Dokuz Yuan tuttu. On yuan verdim. Taksici paranın üstünü veriyordu. Almadan teşekkür edip, clubten içeri girdim.
Jinan'a yolumuz düşerse, eğlenceyi de seviyorsanız "Club 88" uğrarım derim.
Son gecemize kadar aynı mekana katıldım. Gördüğüm ilgi ve alaka karşısında şaşkına döndüm. Hatta ismim "popüler men"e çıkmıştı. Ondan diyorum ki, benim ülkemin işletmecileri gitsinler yurtdışında bu işler nasıl yapılıyor baksınlar.
YARIN: ÇANDAĞI (YEŞİL ADA) GÖKDELEN ŞEHRİ