ALİ RIZA KARASU - Geçen yıl ocak ayında 5 kilogramı 3 liradan satılan patatesin kilogram fiyatının büyükşehirlerde 4 lira sınırına dayanması, üreticileri gelecek açısından endişelendiriyor.
Nevşehir Ziraat Odası Başkanı Mustafa Ekiz, AA muhabirine yaptığı açıklamada, patateste spekülatif söylentilerin fiyatı artırdığını savundu.
Piyasayı kontrol eden mekanizmaların gerekli tedbirleri alması gerektiğini dile getiren Ekiz, hal giriş çıkışlarının kontrolüyle fahiş kazançların önüne geçilebileceğine işaret etti.
Ekiz, "kilogramı 5 lira olacak" beklentisiyle elindeki patatesi satışa çıkarmayanlar bulunduğunu iddia ederek, şunları kaydetti:
"Spekülatif laflar piyasayı olumsuz etkiliyor. Üreticinin deposundan şu anda 1,8 liradan çıkan patatesin 5 lira olacağı söyleniyor. Çiftçi beklenti içine girdi, elindeki malı satmıyor. Bu fiyat iyi, üretici satmayarak ayağına kurşun sıkmasın. Daha fazla rant elde etmek için aracılar malı piyasaya vermiyor."
- "Fiyat artışı afaki"
Patatesteki fiyat artışının "afaki" olduğunu savunan Ekiz, üreticileri ürünlerini piyasaya sürmeye çağırdı.
Son 3-4 yıldır para kazanamadığı için borçlanan çiftçinin, bu yıl iyi kazanç sağlayarak geçmişten gelen borçlarını ödediğini belirten Ekiz, stoklarda yeni mahsule kadar ülkeye yetebilecek kadar patates bulunduğunu söyledi.
Stoktaki ürünleri piyasaya düzenli verilmesi gerektiğine dikkati çeken Ekiz, şöyle devam etti:
"Ayağımıza kurşun sıkmayalım. Ürün az ama abartıldığı kadar da değil. Patatesin bugünkü fiyatı iyi. Çiftçimiz satsın. Biz nasıl kuru fasulyenin fiyatının artmasından rahatsız olduysak, ürünümüzün bu şekilde pahalı olmasından da başka tüketicilerin rahatsız olabildiğini biliyoruz. Bu fiyat artışı hayra alamet değil. İthalatın önünün açılmasını istemiyoruz. Piyasaya mal verilmez, fiyatlar yükselmeye devam ederse ithalat kaçınılmaz olur. Bu da çiftçinin zararına olur. Bu yıl sevinçliyiz çünkü ürünü satarak geçmişten gelen borçlarımızı ödedik."
Ekiz, yüksek fiyat sebebiyle patates ithal edilmesinin yanı sıra tohumluk patatesin yemeklik olarak satılmasından endişe ettiklerini dile getirerek, "Firmalar, 'sertifikalı tohumun kilogramını 1,75- 2 liradan sattık' diyor. Çiftçi de 'almadık' diye bizden talep ediyor. 'Tohumluk patatesin yemekliğe gittiği' söyleniyor. Fiyat artışı devam ederse tohumluk da bulamayız" ifadesini kullandı.
- "Kabus geri dönebilir"
Ödemiş Ziraat Odası Başkanı Ahmet Kocahan ise geçen yıl ürünleri elinde kalan üreticilerin bu yıl para kazandığını ancak yüksek fiyatın tarlada değil, aracıda oluştuğunu savundu.
Kocahan, şunları söyledi:
"Çiftçi, tarlada patatesi çuvalla kilogramı 1,8 ila 2 liraya satıyor. Bunun yaklaşık 50 kuruşu çuval ve işçilik maliyetinden oluşuyor. Ödemiş'ten alınan patates, yaklaşık 100 kilometre uzaktaki İzmir'de 3,5- 4 liradan satılıyor. Geçen yıl ürünü tarlada kalan çiftçi bu yıl para kazanıyor ancak asıl kazancı aracı sağlıyor. Bu sezon rekoltenin düşük olmasında, geçen sezon patatesin tarlada kalması etkili.
Bu fiyat artışı hayra alamet değil. Piyasaya mal verilmez, fiyatlar yükselmeye devam ederse ithalat kaçınılmaz olur, bundan da çiftçi zarar görür."
Kocahan, geçen sezon tarlada kalan patatesin, bu yıl üreticilerden 1,8-2 liradan alıcı bulduğunu belirterek, Ödemiş'ten yola çıkan patatesin yaklaşık 100 kilometre uzaklıktaki İzmir pazarlarında kilogramı 3,5 liradan, marketlerde ise 4 liradan satıldığına dikkati çekti.
Muhabir: Ali Riza Karasu
Yayınlayan: Kemal Kaymak