Yatağan ilçesindeki Stratonikeia Antik Kenti'nde, 200'den fazla ürünün isimleri ile fiyatı yazılı 2 bin yıllık meclis duvarındaki yazıtlara göre, o dönemde insanların enflasyondan korunması için çalışmalar yapıldığı bildirildi.
Stratonikeia Antik Kenti Kazı Başkanı Prof. Dr. Bilal Söğüt, AA muhabirine yaptığı açıklamada, antik meclis binasının 2 bin yıldan daha eski olduğunu söyledi.
Stratonikeia Antik Kenti'nde meclis binasındaki kuzey anıt duvarların dış kısmında Latince, iç yüzünde ise Yunanca yazıtlar bulunduğunu anlatan Söğüt, Yunanca yazıtlardan birisinin antik dönem için son derece önemli olduğunu kaydetti.
Bu yazıtlarda 2 bin yıl önce Stratonikeialıların kullandığı takvimin bulunduğunu ifade eden Söğüt, Menippos'un yaptığı yazıtlarda hiç okuma yazma bilmeyen insanların bile parmaklarını sayarak ayları hesaplayabildiklerini, o dönemde aylardan birinin 28, diğerlerinin de 30 ve 31 çektiğini dile getirdi.
Söğüt, meclis binasının bulunduğu alandaki yerleşimlerin 2 bin 500 yıl öncesine kadar gittiğine işaret ederek, şöyle devam etti:
"Meclis binası da yaklaşık 2 bin yıl önce inşa edilmiş. Binayı bölgenin merkezi konumunda olduğu için inşa etmişler. Bin 712 yıl öncesinde burada satılan ürünlerin, hatta hizmetlerin adları ve fiyatlarını yazıtlardan biliyoruz. Sadece bu bile bir kentin eskiliğinin anlaşılması açısından son derece önemli."
Meclis binası duvarlarında kentin kuruluş tarihi ile meclis kararlarının yer aldığını belirten Söğüt, gün yüzüne çıkarılan yazıtların en önemlisinin yaklaşık 2 bin yıl önce meclisin sebze, meyve ve et fiyatları ile ilgili aldığı kararlar olduğuna dikkati çekti.
Söğüt, o dönemdeki ürünlerin tamamının fiyatının mermer bloklar üzerinde yer aldığını ve belirlenen fiyatın üzerinde satış yapılamadığını vurguladı.
Bölgedeki yazıtların çözümüyle ilgili çalışmaların devam ettiğine değinen Söğüt, şöyle konuştu:
"Şimdiye kadar 200'den fazla ürün olduğunu tespit ettik. Bir zeytinin, elbisenin, bir hocanın okuma fiyatına varıncaya kadar hepsini burada görebiliyorsunuz. Tamamı Türkçe'ye çevrildiğinde insanların ilgisini çekecek. Hatta Stratonikeia ve meclis binasının öneminin daha iyi anlaşılacağı bir sonuca ulaşmış olacağız."
Antik dönemde de enflasyon olduğunu fakat yazıtlardan tespit edilen bilgilere göre ürünlerin fiyatları belirlenerek bunun kontrol altına alındığına işaret eden Söğüt, "Belirlenenden daha yüksek fiyatla ürün satılması söz konusu değildi. Sadece bu fiyatın altında satabiliyordunuz. Hatta destekleme sistemi bile vardı. Üretici tarafından 5 liralık bir ürün, bölgedeki zengin bir iş adamı tarafından desteklenerek 3 liraya satılıyordu" diye konuştu.
- "Sadece yazıtlar bile UNESCO tarafından tescillenmesi için yeterli"
Söğüt, Helenistik, Roma, Bizans, Anadolu beylikleri, Osmanlı ve Cumhuriyet dönemlerinde önemini sürdüren Stratonikeia'nın dünyanın en büyük mermer kentleri arasında yer aldığını dile getirerek, şunları söyledi:
"Sadece meclis binasındaki bu yazıtlar bile UNESCO tarafından tescillenmesi açısından yeterli. Çünkü bunun bir benzeri yok. Kentin her yapısı çok özel. Stratonikeia yaşayan bir arkeoloji kenti. Bunun bir benzeri yok. Antik dönemden günümüze yapıların bir bütün olarak korunduğu, Osmanlı dönemi taş döşeli yollarda yürünerek gezildiği başka bir kent bulunmuyor."
Muhabir: Durmuş Genç
Yayınlayan: Hızır Hacısalihoğlu